Zichtlijnen en zichtlanen
In de stedenbouwkunde en landschapsarchitectuur worden met regelmaat de termen 'zichtlijn', 'zichtlaan' of 'zichtveld' gebruikt. Met een zichtlijn wordt 'een ononderbroken lijn, zonder obstakels, waarlangs gekeken kan worden' beschreven. Een 'zichtlaan' is een verbastering van enerzijds een met bomen beplante weg (een 'laan') met de 'zichtlijn' anderzijds. Een zichtlaan is dan ook perfect geschikt om landschapsbepalende gebouwen als een kerk, dom of toren via zicht te verbinden. Vaak worden deze lanen vernoemd naar waar het op uitkijkt. Denk aan de Torenlaan, de Kerklaan en in het geval van Landgoed Persijn: de Domlaan.
De Domtoren en Persijn
De Domtoren wordt omschreven als de trots van de stad Utrecht en is met 112,5 meter de grootste kerktoren van Nederland. Vanuit het Landgoed Persijn in Maartensdijk loopt een kilometersverre zichtlijn naar de Domtoren in het centrum van Utrecht. Op Persijn wordt deze zichtlijn geaccentueerd met een rij bomen: de Domlaan. Vanaf deze domlaan heb je derhalve altijd een direct uitzicht op de Domtoren. Deze zichtlijn op de Domtoren is dusdanig uniek dat deze door de Rijksdienst is opgenomen in de monumentale omschrijving.
Bomenrij
De Domlaan op het Landgoed Persijn is ruwweg op te delen in drie gebieden: het noordelijk, centrale en zuidelijke deel. In alle gebieden is de Domlaan omgeven door een rij bomen, die parallel lopen aan een onverhard voetpad. Kenmerkend voor het noordelijke deel is dat deze omgeven is door voornamelijk Beuken (Fagus sylvatica), het middendeel door de Zomereik (Quercos robur) en het zuidelijk deel weer door Beuken. Daarnaast is het noordelijk deel van de Domlaan op het landgoed ruim omgeven door een waterpartij.
Behoud zichtlaan
Gezien de monumentale status van de Domlaan is het van cruciaal belang dat deze laan gerespecteerd blijft. Wij dragen hier de zorg voor op het landgoed zelf. Buiten het landgoed is het van belang dat projectontwikkelaars, gemeenten, windmolenparkenbeheerders en andere belanghebbenden kennis nemen van de monumentale status van de zichtlaan, deze in ere houden en dit borgen in de ruimtelijke plannen.
BronnenCultuurhistorische Atlas, zichtlijnen en lanen
Provincie Utrecht: Provinciaal thema Historische buitenplaatsen, 1 Februari 2022
